Apendiks kalın barsakla ince barsağın birleşim yerine yakın bir yerde bulunan ”kör barsak” da denilen tüp şeklinde 5-6 cm uzunluğunda bir oluşumdur. Tam olarak fonksiyonu bilinmemektedir, ama yaşam için gerekli bir organ değildir. Yeri göbeğimizle sağ kalça kemiğimiz arasında çizilebilecek bir hatta uyar. Bu nedenle ağrısı genellikle karnın sağ alt kısmında olur.
Apandisit nedir?
Apandisit apendiks organının iltihaplanması olayıdır. Genellikle akut apandisit diye tıpta isimlendirilir. Başka şikayetlerde yapmasına rağmen çoğunlukla ağrıyla kendisini gösterir. Tedavisinde acil ameliyat gerektirir. Başka tedavi yolları önerilmez. Ameliyat edilmezse apendiks şişerek patlayabilir. Patlarsa karın içine bakteriler yayılır ve bu da peritonit ve apse oluşumu gibi komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonların tedavisi daha büyük ameliyatlar ve uzun tedavi süreçleri gerektirebilir. Bu nedenle apandisit de erken tedavi yapmak önemlidir.
Apandisitin sebebi nedir?
Neden, genellikle apendiks dediğimiz organın içindeki dar kanalın tıkanmasıdır. Bu tıkanmaya çoğunlukla taşlaşmış büyük abdest neden olur. Bunlara ”fekalid ” denilir. Bazen de hazmedilememiş gıda artıkları , çekirdekler, yabancı cisimler neden olabilir. Nadiren de apendiksin tümörleri apandisit yapabilir.
Apandisit olan hastaların şikayetleri nelerdir?
Genellikle ilk şikayet karın ağrısıdır. Bu ağrı göbek çevresinde ve hafifçe karnın üst taraflarında başlar ve yeri tam olarak gösterilemez. Ağrı daha sonra sağ alt karın bölgesine kayar ve bu durumda hasta artık noktasal olarak ağrının yerini gösterebilir. Ayrıcaiştah kaybı bulantı-kusma, ateş yükselmesi, idrar yaparken yanma, ishal gibi şikayetlerde ağrıya eşlik edebilir. Hastalar genellikle sakin bir ağrı süreci geçirirler. Fazla hareket etmek istemezler çünkü hareket ağrıyı arttırır.
Apandisit nasıl teşhis edilir?
Genellikle muayeneyle ile teşhis edilir. Muayeneye ek olarak tanıyı desteklemek için karın ultrasonografisi, bilgisayarlı tomografi, kan ve idrar testleri istenebilir.
Apandisitin tedavisi nasıl yapılır?
Apandisit daha öncede vurguladığımız gibi ameliyatla tedavi edilir. Yapılan ameliyata appendektomi denilir. İltihaplanmış apendiks organı kökünden dikişlerle kapatılarak kesilip alınır.
Ameliyat yöntemleri nelerdir?
Ameliyatlar açık ve kapalı (Laparoskopik ) olmak üzere iki şekilde yapılabilir. Her iki ameliyatta da yapılan aynı şeydir. Apendiks organı kökünden kesilerek dışarıya alınır. Son yıllarda artık ileri merkezlerde apandisit ameliyatı laparoskopik yapılmaktadır. Laparoskopik ameliyatın açık olana göre ciddi avantajları ortaya çıkmıştır.
Laparoskopik ameliyat nasıl yapılır ve faydaları nelerdir?
Karın cildine büyük kesi yapmadan 3 adet 0,5-1 cm arası deliklerden girilerek ve özel kamera sistemleri ve aletler kullanılarak yapılan bir ameliyat şeklidir. Bu ameliyat sonrası karın bütünlüğü bozulmadığı için ağrı daha azdır. Açık ameliyatlarda sık karşılaşılan ve bazen sorun olan yara enfeksiyonu çok nadirdir. Ameliyat sonrası gelişebilen yara yeri fıtıkları hemen hemen hiç olmaz. Hasta çoğunlukla ertesi gün taburcu edilir ve daha hızlı normal hayata ve işine döner.
Apandisit ameliyatının komplikasyonları nelerdir?
Yara enfeksiyonu en sık komplikasyondur. Hafif ile ciddi arası farklı şekillerde görülebilir. Bazen ikincil müdahaleler gerekebilir. Kapalı ameliyatlar bu komplikasyonu oldukça azaltmıştır. Ayrıca karın içinde apse gelişebilir. Bu, her iki ameliyat tipinde de olabilir. Özellikle patlamış apandisit sonrası görülürler. Tedavisinde yeni ameliyatlara ve müdahalelere gereksinim duyulabilir.
Çıkan parçanın patolojik incelemesine gerek var mıdır?
Kesinlikle çıkan parça patolojiye gönderilmelidir. Bazen apandisitin nedeni tümör olabilir ve patolojik inceleme yapmazsak tanı atlanmış olur ve bu nedenle hastalığı tam tedavi edememiş oluruz.