Fıtık, Belirtileri ve Çeşitleri

göbek fıtığı1Fıtık Nedir:

Fıtık (Herni), genel anlamı ile vücuttaki herhangi bir organın veya dokunun normalde bulunması gereken yerden hareket ederek başka bir anatomik bölgeye yerleşmesidir. Fıtık denince genellikle akla kasık fıtığı ya da göbek fıtığı gelir, fakat hemen hemen her organın fıtığı olabilir. Kasık fıtığı ve göbek fıtığında yer değiştiren organ karın içindeki barsakların bir bölümüdür. Burada barsaklar karın içinden hareketle karın duvarını aşarak cilt altı bölgesine yerleşirler. Bu durum ancak, sağlam bir yapı olan karın duvarındaki kaslarda meydana gelen zayıflık ya da yırtılma sonucu olabilir.  Kendini genellikle ciltten kabarık bir şişlik olarak belli eder, bu şişlik ayakta iken artar, yatar duruma gelince silikleşir.

 

 

göbfıtıkFıtığın Belirtileri Nelerdir:

Fıtığın en önemli belirtisi fıtık bölgesindeki şişliktir. En sık fıtık bölgeleri olan kasıkta, göbekte veya karın ön duvarında herhangi bir yerde şişlik oluşur. Bu şişlik karın içi basıncını artıran, uzun süre ayakta kalmak,efor yapmak,  öksürmek, ıkınmak, ağır bir eşya kaldırmak gibi eylemler sonucu büyür, hastanın karın içi basıncı normale geldiğinde, örneğin hasta yatar pozisyona gelince şişlik ya tamamen kaybolur ya da küçülür. Şişlik bazen hastanın ya da doktorun itmesi ile de içeri girebilir. Zaman geçtikçe ve fıtığa sebep olan yırtık genişledikçe şişlik de daha büyük olarak görülmeye başlar. Eğer fıtık sıkışması sözkonusu ise, ki bu bir acil durumdur, bu şişlik hiçbir zaman kaybolmaz ve elle de itilemez.

Fıtığın bir diğer belirtisi ağrıdır. Ağrı genellikle fıtığın içeri dışarı haraketi sırasında oluşur ve hastalığın başlangıç dönemlerinde daha çok hissedilir.  Fakat bazen hiç ağrı duyulmadığı gibi sürekli ağrı duyulan durumlar da söz konusu olabilir. Bu bölgesel ağrıya zaman zaman spazm şeklinde genel karın ağrısı,şişkinlik ve hazımsızlık gibi şikayetler de eşlik edebilir. Eğer fıtık sıkışmışsa ağrı çok şiddetli ve süreklidir, bu hemen doktora başvurulması gereken bir durumdur.

Fıtığın en önemli ve acil müdahale gerektiren hali sıkışmış fıtık (boğulmuş fıtık) denen durumdur; burada elle de geri itilemeyen şişlik, çok şiddetli ağrı ve ek olarak bulantı, kusma, gaz-gaita çıkaramama ve karında aşırı şişkinlik (distansiyon) gibi barsak tıkanıklığı şikayetleri mevcuttur. Acil ameliyat gerektirir.

 

Fıtığın Çeşitleri Nelerdir:

Fıtık iki ana grupta incelenir:

1- İç Fıtıklar (İnternal Herniler):

mide fıtığıİç fıtıklar, vücudun iç kısmında oluşan, dışarıdan gözle görülemeyen fıtıklardır. İç organların vücudun içinde yer değiştirmeleri sonucu oluşurlar. Örneğin, mide fıtığı (Hiatal Herni), diafram fıtığı (Diafragma Hernisi), ince barsakların iç fıtıkları gibi. Mide fıtığında midenin cardia ve fundus denilen ilk bölümleri, hiatus denilen ve yemek borusunun bunun içinden geçerek göğüs (torax) boşluğundan batın (abdomen) boşluğuna girdiği kas açıklığının normalden daha fazla genişlemesi sonucu, buradan yukarıya doğru torax boşluğuna geçerek fıtıklaşırlar. Dıştan görünen bir şişlik yoktur, hastada ağıza ekşi su gelmesi, mide ve yemek borusu boyunca yukarıya doğru yayılan acıma, yanma hissi gibi şikayetler görülür. Diafram fıtığında, diafragma denilen ve torax boşluğu ile batın boşluğunu ayıran kasta meydana gelen hasarlar sonucu batın içi organlar, örneğin mide, dalak, kalın barsak, ince barsak, göğüs boşluğuna girerler. Yine dıştan görünen bir şişlik yoktur, fakat sindirimsel problemlerden başlayarak ciddi solunumsal sıkıntılara dek varan geniş bir şikayet yelpazesi vardır. İnce barsakların iç fıtıklarında, barsaklar batın içindeki bazı küçük anatomik boşluklara veya yapışıklıklardan dolayı oluşmuş bazı bölgelere girerek, orada sıkışabilirler. Bu durumda barsak tıkanıklığı bulguları meydana gelir.

2-Dış Fıtıklar (External Herniler):

Dış fıtıklar, vücudun gözle görünen dış kısmına yansıyan fıtıklardır. İç organların yaptığı şişlik cilt altında bir kabartı olarak görülür. Dış fıtıklar üç ana bölgede oluşurlar; batın ön duvarı (Ventral Herniler), batın arka duvarı ve perine bölgesi. Son iki bölgedeki fıtıklar çok çok nadir görülen ve tanısı zor konulan fıtıklardır. Ventral fıtıklar ise çok sık görülen fıtıklardır, bunlara örnek olarak kasık fıtıklarını (İnguinal Herni), göbek fıtıklarını (Umblikal Herni), ameliyat kesisi fıtıklarını (İnsizyonel Herni), epigastrik hernileri ve spiegel hernilerini gösterebiliriz. Kasık fıtıkları en sık rastlanan fıtıklardır.

Op.Dr. Cengiz Dibekoğlu

Op.Dr. Kubilay Kemertaş

Free Joomla templates by Ltheme